DO 1939 R.

Potrzebę wprowadzenia tematyki oszczędności do szkolnych programów nauczania postulowano w Polsce już w XVIII wieku, m.in. w materiałach utworzonej w 1773 r. Komisji Edukacji Narodowej, pierwszego w Europie nowożytnego Ministerstwa Oświaty. Do idei uzupełnienia programów szkolnych o zagadnienia dotyczące oszczędności i racjonalnego gospodarowania pieniędzmi powrócono kilka lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. W 1925 r. Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Stanisław Grabski wydał okólnik głoszący, że dzieci i młodzież należy uczyć umiejętności i zasad oszczędzania pieniędzy. Nauka miała być realizowana poprzez system szkolnych kas oszczędności.

Pierwsze kasy szkolne, w których uczniowie mogli gromadzić swoje kieszonkowe, powstały w Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych pod koniec XIX w. Na ziemiach polskich idea SKO rozwijała się głównie w zaborze austriackim.  Po odzyskaniu niepodległości, dzięki okólnikowi Grabskiego, tworzenie SKO zostało uregulowane prawnie.

W styczniu 1935 r. szkolne kasy oszczędności zostały oddane pod kuratelę Pocztowej Kasy Oszczędności (dzisiejszego PKO Banku Polskiego), największej instytucji oszczędnościowej II RP.

W roku szkolnym 1934/1935 r. do SKO organizowanych przez PKO przystąpiło ponad 5,5 tys. szkół, a książeczki oszczędnościowe otworzyło prawie 0,5 mln uczniów. Do wybuchu II wojny SKO działało w blisko 14 tysiącach szkół i skupiało ponad milion uczniów. Prowadzenie SKO traktowane było jako ważny element edukacji społecznej w rodzącej się po latach zaborów państwowości polskiej.

Od samego początku PKO wspierała działania szkół uczestniczących w SKO oraz pracujących w nich nauczycieli. Do szkół przekazywane były materiały dydaktyczne, poradniki dla nauczycieli, czasopisma dla młodzieży („Młody Obywatel”), a ponadto PKO organizowała konkursy z atrakcyjnymi nagrodami finansowymi i rzeczowymi.

Dynamiczny rozwój SKO został zahamowany wraz z wybuchem II wojny światowej.

OD 1945 DO 1989 R.

Po wznowieniu działalności w 1945 r. PKO zaczęła inicjować różnego rodzaju akcje propagujące idee oszczędzania oraz racjonalnego gospodarowania dostępnymi zasobami. Działania Pocztowej, a od 1950 r. Powszechnej Kasy Oszczędności wpisywały się w szerszy kontekst związany ze zmianami w gospodarce (odbudowa kraju po zniszczeniach wojennych) oraz wdrażaną przez władze komunistyczne ideologią (współzawodnictwo pracy, kolektywizm, walka ze wszelkimi przejawami "marnotrawstwa").

Od 1947 r. PKO zaczęła organizować SKO na dużą skalę. Działalność szkolnych kas oszczędności wpisywała się w obowiązujący po wojnie model wychowania dzieci i młodzieży. Promocja idei SKO realizowana była m.in. przy pomocy dostarczanych do szkół materiałów propagandowych, w tym m.in. gazet (wznowiono wydawanie „Młodego Obywatela”, ale w formie gazetki ściennej), broszur (ich tytuły, np. „Jesteśmy na dorobku”, odpowiadały wyzwaniom stojącym przed Polską), zbiorów opowiadań.

PKO organizowała również konkursy dla szkół, uczniów i nauczycieli, w których można było wygrać bardzo pożądane w okresie PRL produkty. Dla przykładu w roku szkolnym 1957/1958 zorganizowano międzyszkolny konkurs „Sztafeta Oszczędnych”, w którym uczestniczyło pół miliona dzieci, a do wygrania były między innymi: rowery, radioodbiorniki, zegarki, sprzęt sportowy i fotograficzny. W kolejnych latach konkurs ten ponawiano. Grupowo można było wygrać głównie wycieczki – do stolicy albo nad morze.

W 1958 r. wprowadzono srebrne i złote odznaki honorowe dla nauczycieli opiekujących się Szkolnymi Kasami Oszczędności, które wiązały się z nagrodami pieniężnymi.  Nauczycielom, którzy aktywnie zajmowali się SKO, bank fundował również wczasy.

Innym dużym konkursem była zorganizowana w roku szkolnym 1959/1960 ogólnopolska „Olimpiada Oszczędnych”, w której wzięło udział przeszło milion dzieci.

Oprócz samej akcji odkładania pieniędzy, bank tworzył i inicjował przygotowywanie materiałów promujących oszczędzanie w SKO. Od 1958 r. wydawano m.in. gazetkę ścienną „Wiadomości SKO”, która trafiała do szkół, a w Polskim Radiu nadawana była popularna audycja „Błękitna Sztafeta”

Dzięki odgórnym wytycznym Ministerstwa Oświaty działalność szkolnych kas oszczędności prowadzonych przez PKO docierała do niemal każdej polskiej szkoły (podstawowej, średniej, zawodowej). Wyniki były imponujące – w 1957 r. działało ponad 19 tys. SKO, w 1963 r. prawie 24 tys. (82% polskich szkół), w 1974 r. mimo tendencji spadkowej, prawie 18 tys. Łącznie swoje oszczędności poprzez SKO lokowało w Powszechnej Kasie Oszczędności (pod taką nazwą PKO funkcjonowała od 1950 r.) kilka milionów najmłodszych Polaków. W 1987 r. organizowanie szkolnych kas oszczędności zostało po raz pierwszy wpisane do statutu Powszechnej Kasy Oszczędności – banku państwowego, jako jedna z czynności realizowanych przez bank.

OD 1990 DO 2010 R.

Już w latach 80., mimo wsparcia Ministerstwa Oświaty oraz Związku Harcerstwa Polskiego, dotychczasowy model funkcjonowania szkolnych kas oszczędności tracił na atrakcyjności. Świadczyła o tym liczba szkół oszczędzających w SKO, która spadła do ok. 7 tys. W okresie transformacji ustrojowej, której towarzyszyły głębokie przeobrażenia polskiej gospodarki, w tym sektora bankowego, edukacja ekonomiczna najmłodszych poprzez SKO musiała zejść na dalszy plan.

PKO Bank Polski nie zapomniał jednak o szkołach i uczniach oszczędzających w SKO. Bank nadal organizował sztandarowy konkurs „Dziś oszczędzam w SKO – jutro w PKO”, w którym wartość nagród wynosiła co roku ok. 7 mld zł, a po denominacji złotówki przeprowadzonej w 1995 r. - 700 000 zł.

W 1999 r. w nowym statucie PKO Banku Polskiego wśród czynności realizowanych przez bank wymieniono „prowadzenie szkolnych kas oszczędności”.

Do szkół przekazywane były również materiały edukacyjne przygotowane przez bank, a na okładkach zeszytów SKO, czy plakatach dominowały popularne w latach 90. dinozaury i amerykańskie zespoły młodzieżowe.

Mimo konkursów organizowanych cyklicznie przez bank, atrakcyjnych materiałów edukacyjnych i promocyjnych, a także zmiany statutu liczba szkół oszczędzających w SKO nadal spadała – w 2003 r. w SKO prowadzonym przez PKO Bank Polski oszczędzało prawie 3,5 tys. szkół, 7 lat później już tylko 1,8 tys. 

Model oszczędzania w SKO, w którym większość zgromadzonych pieniędzy na szkolnych książeczkach pochodziła ze wspólnych akcji zarobkowych przeprowadzonych w szkole i była przeznaczana na cele szkoły, a nie poszczególnych osób oszczędzających, stawał się coraz mniej atrakcyjny.

W odpowiedzi na te trendy, a także wychodząc naprzeciw wyzwaniom XXI w., z którymi musiał zmierzyć się polski system oświaty, PKO Bank Polski podjął w 2010 r. decyzję o rewitalizacji SKO.

PO REWITALIZACJI

Zapowiedzią rewitalizacji SKO było podwyższenie przez PKO Bank Polski oprocentowania depozytów na książeczkach z 0,01% do 5%. Kolejnym krokiem w rozwoju było dostosowanie SKO do trendów XXI wieku, w tym wykorzystanie w procesie nauczania technologii informacyjnych oraz oczekiwań ze strony uczniów, rodziców i nauczycieli. Ten cel został osiągnięty dzięki wykorzystaniu nowoczesnych narzędzi dydaktycznych i bankowych, w tym bankowości elektronicznej oraz materiałów edukacyjnych.

Rok szkolny 2010/2011 to wprowadzenie SKO do Internetu. Bank udostępnił szkołom cieszącą się ogromną popularnością platformę "SzkolneBlogi.pl". Dziś swoje blogi, dokumentujące działania podejmowane przez szkoły w ramach SKO, prowadzi już ponad 550 placówek oświatowych. Dodatkowo uruchomiono grupę w serwisie „Nasza Klasa”, o nazwie "Szkoła Oszczędzania", która w tej chwili zrzesza około 75 tysięcy fanów.

Rok 2012 przyniósł kolejne duże zmiany w SKO. Wprowadzono 3 rodzaje kont (SKO Konto dla ucznia, SKO Konto dla Rady Rodziców i SKO Konto dla Szkoły). Uczniom został udostępniony serwis internetowy SKO dostosowany do wieku użytkowników. Serwis jest wsparciem procesu edukacji ekonomicznej najmłodszych. Znajdują się tam narzędzia, dzięki którym użytkownicy uczą się jak zarządzać własnym mini budżetem, takie jak wirtualne skarbonki, czy plan oszczędzania. Serwis został zaprezentowany na konferencji prasowej z udziałem Prezesa PKO Banku Polskiego Zbigniewa Jagiełły oraz uczniów. Dużym sukcesem okazała się ogólnopolska kampania reklamowa z Szymonem Majewskim pod hasłem „Poznaj moc oszczędzania z SKO” zrealizowana na początku roku szkolnego 2012/2013.

Szkoły uczestniczące w SKO zyskują liczne materiały dydaktyczne, w tym opracowane przez PKO Bank Polski, objęte patronatem MEN i większości kuratoriów oświaty scenariusze lekcji, publikacje dotyczące ekologii, czy bezpiecznego zachowań na drodze (przygotowany we współpracy z Komendą Główną Policji).

Aktualnie w programie SKO prowadzonym przez PKO Bank Polski uczestniczy około 4,6 tysiąca społeczności szkolnych z całego kraju (co trzecia szkoła podstawowa w Polsce). Liczba dzieci posiadających SKO Konto dla Ucznia wynosi ponad 155 tysięcy, a oferta edukacyjna programu dociera do ponad 1 miliona uczniów polskich szkół. Głównym celem prowadzenia Szkolnych Kas Oszczędności nieprzerwanie pozostaje edukacja ekonomiczna młodego pokolenia, w tym nauka postaw przedsiębiorczych.

Proces rewitalizacji SKO został wpisany w strategię „Lider” PKO Banku Polskiego, jako jeden z jej elementów. W aktualnie obowiązującej strategii „Codziennie najlepszy” SKO wskazywane są jako jeden z elementów tworzących wizerunek PKO Banku Polskiego jako instytucji innowacyjnej i nowoczesnej.

Rewitalizacja SKO została wysoko oceniona przez ekspertów. Wyrazem tego są liczne nagrody 
i wyróżnienia przyznawane PKO Bankowi Polskiemu. Szczególnie istotne są nagrody potwierdzające innowacyjność, zaawansowanie technologiczne oraz bezpieczeństwo nowego SKO, m.in. nagrody przyznane podczas VII Kongresu Gospodarki Elektronicznej w kategorii „Projekt Roku”, w 16. edycji konkursu "Lider Informatyki" w kategorii „Bankowość i Finanse” oraz w IV edycji plebiscytu „Złoty Bankier 2012”. SKO zdobyło także statuetkę „Lidera Świata Finansów” w kategorii „Najbardziej Innowacyjny Bank”. W październiku 2013 r. PKO Bank Polski został po raz kolejny uznany najbardziej innowacyjną firmą sektora bankowego w trzeciej edycji rankingu tygodnika „Wprost” – bank doceniono między innymi za to, że zrewolucjonizował pojęcie o finansach wśród najmłodszych.

Na platformie blogowej SzkolneBlogi.pl swoje internetowe kroniki prowadzi ponad 550 szkół