Dziś kolejna porcja pojęć bankowych dla SKO-wiczów.

Oszczędności  to pieniądze, które nie zostały wydane na dobra lub usługi, czyli na konsumpcję. Dzięki wydatkom konsumentów gospodarka szybciej się rozwija, a więc ludzie stają się coraz zamożniejsi. Po co zatem oszczędzać? Z powodów osobistych, żeby mieć pieniądze na "czarną godzinę", na wypadek utraty pracy, kosztowne leczenie, czy wreszcie, żeby poprawić swój standard życia na emeryturze. Ale nie tylko. Gdy my oszczędzamy, inni korzystają z naszych oszczędności, żeby rozwijać swój biznes. Kiedy wpłacamy do banku pieniądze, bank udziela z nich kredytów przedsiębiorstwom. Oszczędności służą więc dobrze gospodarce, choć nie z dnia na dzień, ale w dłuższym terminie. Oszczędzać można krótkoterminowo (kilka miesięcy wyrzeczeń, żeby pojechać na wymarzone wakacje) lub długoterminowo. Długoterminowe oszczędzanie jest najbardziej dla gospodarki korzystne. Taki długoterminowy charakter ma oszczędzanie na emeryturę.

Banknot to papierowy pieniądz. W Polsce banknoty mają nominały 10, 20, 50, 100 i 200 złotych. W Europie banknoty wprowadzono pierwszy raz we Francji po śmierci Ludwika XIV, na początku XVIII w. Powód? W skarbcu państwa nie było złota z powodu prowadzonych wojen i rozrzutności dworu. Od tego czasu używanie banknotów zamiast monet przyjęło się na całym świecie.

Banknoty emitowane są przez bank centralny – w Polsce przez Narodowy Bank Polski. Przy drukowaniu banknotów stosuje się coraz więcej skomplikowanych zabezpieczeń, żeby utrudnić życie fałszerzom. Niewykluczone, że zamiast z papieru banknoty będą w przyszłości robione z plastiku. Są znacznie trwalsze i umożliwiają wprowadzenie jeszcze lepszych zabezpieczeń. Jednak produkcja ich na razie byłaby zbyt droga.

Monety to rodzaj pieniędzy. Najstarsze odnalezione monety pochodzą z VII w. p.n.e. z Lidii (terytorium dzisiejszej Turcji zachodniej) i były zrobione ze stopu złota i srebra. Następnie monet zaczęli używać Fenicjanie i Grecy, w podobnym czasie pojawiły się również w Chinach i Indiach.

Pierwsze monety miały kształt zbliżony do okrągłego, ale bito również monety kwadratowe, prostokątne, wielokątne, niektóre na przykład miały dziurę w środku. Na początku moneta była warta tyle, ile kruszec, z którego została zrobiona. Fałszerstwa polegały na zastępowaniu bardziej wartościowego kruszcu mniej wartościowym. Mikołaj Kopernik napisał o tym traktat, w którym stwierdził, że prawidłowością jest, iż gorszy pieniądz wypiera lepszy.

W XIX wieku pojawił się bilon, moneta, której wartość była wyższa od wartości pospolitego metalu i ustalał ją emitent. Zdarza się również, że moneta jest mniej warta od kosztów jej produkcji. Tak jest w przypadku obecnych polskich jednogroszówek.

W Polsce specjalne monety kolekcjonerskie emituje Narodowy Bank Polski.

Gotówka to wszystkie pieniądze w fizycznej postaci, a więc monety i banknoty. Polacy lubią gotówkę – czuć ją w kieszeni i płacić nią w sklepach. Ale jej koniec wydaje się być nieodległy, bo alternatywą dla gotówki są płatności elektroniczne, przy użyciu kart płatniczych i przelewów przez internet lub za pomocą aplikacji mobilnych w smartfonach. Badania pokazują, że są one coraz bardziej popularne.

Czemu gotówka skazana jest na odejście do historii, tak jak kiedyś muszle, którymi regulowali należności nasi praprzodkowie, a potem srebro i złoto? Produkcja gotówki jest bardzo kosztowna, jej liczenie, transport i przechowywanie również. Rozpowszechnienie się nowoczesnych technologii druku powoduje, że coraz łatwiej jest ją podrabiać fałszerzom.

Gotówka w obiegu to suma pieniędzy krążących fizycznie na całym rynku krajowym. Są to wszystkie banknoty i monety nadające się do użytku. Ponieważ banknoty się niszczą, a monety uszkadzają, bank centralny co pewien czas sprawdza ich jakość. Według statystyk, każdy banknot trafia do sortowni Narodowego Banku Polskiego dwa razy w roku. Tam sprawdza się jego autentyczność i stan.

Banki centralne starają się zmniejszyć ilość gotówki w obiegu, bo i produkcja i obsługa jej (liczenie, sortowanie, transport) są bardzo kosztowne. Dlatego wszędzie na świecie trwają prace nad wprowadzeniem pieniądza elektronicznego.

Pieniądz elektroniczny to odpowiednik wartości rzeczywistego pieniądza, ale przechowywany elektronicznie na kartach czy należących do właściciela pieniądza urządzeniach.

Wydawca pieniądza elektronicznego – czyli ten kto zamienia rzeczywiste pieniądze na zapis elektroniczny – ma obowiązek, żeby go zawsze, gdy tylko chcemy, wykupić i zamienić z powrotem na szeleszczącą gotówkę. Pieniądz elektroniczny może być wykorzystywany do dokonywania płatności bez konieczności zaangażowania w transakcję rachunków bankowych, gdy nosimy go przy sobie na odpowiednim nośniku, tak jak gotówkę. Transakcje pieniądzem elektronicznym nazywamy e-płatnościami lub płatnościami elektronicznymi.

źródło:https://bankomania.pkobp.pl/bankowiki/hasla