Andrzejki dawniej

Według tradycji andrzejki są świętem obchodzonym tylko przez panny. Dla kawalerów przewidziane były Katarzynki, przypadające na 24 listopada. Stare polskie przysłowie mówi: “Na świętego Andrzeja błyska pannom nadzieja”. I to właśnie 29 listopada panny zbierały się, by wywróżyć sobie imię przyszłego małżonka oraz liczbę dzieci. Andrzejki kojarzyły się kiedyś pannom przede wszystkim z okazją wyproszenia u świętego Andrzeja ukochanego. 

Stare wróżby andrzejkowe

Jedną z najstarszych i najbardziej tradycyjnych wróżb andrzejkowych jest przelewanie wosku przez dziurkę od klucza i wróżenie z kształtu odlanego na tafli wody. Można było wróżyć bezpośrednio z woskowego płatu albo przyłożyć go do światła i czytać z cienia, który rzucił.

Panny chętnie bawiły się także w przekładanie butów. Każda z uczestniczek zdejmowała buty (lub tylko jednego), a następnie wszystkie układały je w rządku od pieca w kierunku drzwi do sieni. Zabawa polegała na przekładaniu ostatniego buta na początek łańcucha tak długo, aż któryś z butów wyszedł poza pomieszczenie. Jego właścicielka mogła jako pierwsza spodziewać się zamążpójścia.

Andrzejki dziś

Obecnie tylko niektóre dziewczęta kontynuują dawne zwyczaje andrzejkowe, wróżąc sobie z wosku, ustawianych butów czy kartek z męskimi imionami. Inne sposoby wróżenia nie są już praktykowane. Andrzejki stały się po prostu jeszcze jedną okazją do powszechnej zabawy, bez względu na płeć czy stan cywilny uczestników. Zabawy szczególnie polubiły dzieci, dlatego andrzejki często organizowane są w szkołach.