Edukacyjne sensacje - O niezdarnej żonie i troskliwym mężu
Pamiętacie opowieści o niezwykłej maszynie do czytania, prezencie z Jasnej Góry dla Henryka Sienkiewicza czy modzie średniowiecznych rycerzy? Ponownie wracam do edukacyjnych ciekawostek. Dziś o pewnej niezdarnej kobiecie, która odegrała wielką rolę w historii języka polskiego.
W Muzeum Archidiecezjalnym we Wrocławiu znajduje się "Księga Henrykowska", jeden z najważniejszych manuskryptów (czyli rękopisów) w historii języka polskiego. Dzieło będące kroniką opactwa Cystersów w Henrykowie na Dolnym Śląsku, w latach 1227-1259 zostało napisane po łacinie przez opata Piotra.
Wyjaśniając pochodzenie nazwy wioski Brukalice, mnich zanotował zdanie, które dziś uchodzi za wielki zabytek polszczyzny, a mianowicie pierwsze zapisane zdanie w języku polskim: "Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai".
A historia tego zdania jest taka…
Rycerz czeski Bogwał "pojął za żonę córkę pewnego kleryka, chłopkę grubą i zupełnie niezdarną. Lecz trzeba wiedzieć, że za owych dni były tu w okolicy młyny wodne ogromnie rzadkie, przeto żona tego Bogwała stała bardzo często przy żarnach mieląc. Litując się nad nią mąż jej Bogwał mówił: Sine, ut ego etiam molam – to jest po polsku: Daj, ać ja pobruszę (pomielę), a ty poczywaj (odpocznij)! Tak ów Czech na zmianę mełł z żoną i często obracał kamień, tak jak żona" - napisał opat.
Jako że bruszenie, czyli mielenie ziarna, było wtedy uważane za pracę niegodną mężczyzny, Czech ten został nazwany przez sąsiadów Brukałą (zbrukany), a jego dzieci Brukalicami i od tego przezwiska pochodzi nazwa miejscowości, która istnieje do dzisiaj.
Taka właśnie na pozór banalna historia o niezdarnej żonie i troskliwym mężu zapisała się na kartach historii. Jaki stąd wniosek? Pomagajcie jak najwięcej, bo nie wiadomo, kto kiedyś o Was napisze.
Zabytek języka polskiego - Księga Henrykowska
Pierwsze, zapisane zdanie w języku polskim:
Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai
/▒▒▒●)
▒▒▒)> Pozdrawiam
,)▓▓▒ i głosik zostawiam
/▓▓(▒▒
/▓▓)▒▒▒)
/▓▓/▒▒▒/
/▓/▒▒▒/
/_/``""`"\_
Oooo, to było ciekawe! O pierwszym zdaniu po polsku słyszało wielu, ale o historia z nim związanej już nie koniecznie.
Dzień dobry, głosikowo pozdrawiamy
.•*´¨`*•.¸¸.•*´¨`*•.¸¸.•*´¨`*•.¸
___Życzymy miłego dnia____
__________________$$$$$
_______________$$$$$__$$
__________$$$$__$$$$___$$
______$$$___$$$$________$$
___$$$_$$$$______________$$$$$$$
$$$_$$$$______________$$____$$$
$$$$_______________$$$____$$$
$$_______________$$$____$$$
$$____________$$$_____$$$
_$$________$$$$____$$$$
__$$____$$$_____$$$$
___$$_$$$$___$$$$
____$$_____$$$$
__$$_____$$$$
$$____$$$$ )))))))________(((((((((
$$_$$$$
$$$$$___$$$$$___________$$$$$
_______$$$$$$$_________$$$$$$$
_______$$$$$$$_________$$$$$$$
________$$$$$___________$$$$$
_$$$$$_______________________$$$$$
__$$$$$$___________________$$$$$$$
___$$$$$$$_______________$$$$$$$
______$$$$$$___________$$$$$$
_________$$$$$$$$$$$$$$$$$
___________$$$$$$$$$$$$
###__,- ŻYCZĘ UDANEGO DZIONKA
-!-!-.I BARDZO DUŻO SŁONKA
.<*>.<*>...WIELE RADOŚCI
...I TYLKO SAMYCH PRZYJEMNOŚCI.
*********************************************************
Pozdrawiamy z Podlasia, z naszej szkoły, brawo, historia, historia, niektórym przypominają się czasy zajęć z hjp:)
________________¶¶¶¶¶¶
__________¶¶¶¶¶¶¶¶__¶¶
_____¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶ ¶¶
_¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶
¶¶¶__¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶
_¶¶ ¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶
___ ¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶ [█]¶¶¶¶¶
____¶¶¶¶¶ [█] ¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶
_____¶¶¶¶¶¶¶`▼´¶¶¶¶¶¶
______¶¶¶¶¶¶¶·♥·¶¶¶¶¶
__¤'¤'¤'¤'¤'¤'¤¶¶¶¶¶¶¤'¤'¤'¤'¤'¤'¤
__¶¶¶¶¶'¤'¤'¤'¤'¤'¤'¤'¤'¤'¤'¤'¶¶¶¶¶
¶¶¶¶¶¶¶¶¤'¤'¤'¤.,,,,,.¤'¤¶¶¶¶¶¶¶¶
¶¶____ ¶¶¶¶¶'¤'¤'¤'¤'¶¶¶¶¶____ ¶¶
¶¶_____ ¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶¶____¶¶
_¶¶___¶¶¶¶¶________¶¶¶¶___¶¶
__¶¶¶¶¶¶¶¶___________¶¶¶¶¶¶
Cieplutko pozdrawiam:)