Pieniądz powstał jako towar, który ułatwiał wymianę handlową.
Zanim przybrał obecną formę, jego postacie zależały od stopnia rozwoju technologicznego i gospodarczego poszczególnych społeczeństw.
Z tego względu wyróżnia się:

• barter – wymiana towaru na towar (obecnie: obrót bezgotówkowy);
• pieniądz towarowy – wybrane towary pełniące funkcję środka płatniczego
  (np. bydło w regionie śródziemnomorskim, konie na stepach Euroazji,
  zboże na Bliskim Wschodzie, herbata w Azji Południowo-Wschodniej,
  ziarna kakaowca w Ameryce Środkowej);
• płacidła – przedmioty, które jedynie symbolizowały wartość
  i pozwalały ludziom oszczędzać lub kupić dowolny towar (np. muszle w Chinach,
  Indiach, Japonii, Afryce, Azji i Oceanii, kamienne toporki w Nowej Gwinei
  i Europie Środkowej, krążki marmuru na Nowych Hybrydach,
  agaty na Borneo czy nefryty w Chinach);
• pieniądz metalowy – kawałki metali nieszlachetnych: żelaza, brązu czy miedzi,
  a później szlachetnych: srebra i złota;
• pieniądz bity, kruszcowy – moneta – okrągły przedmiot, na którym umieszczano
  specjalne znaki, potwierdzające wartość jego stopu.

                      Polski grosz z 1539 r. [Źródło: archiwum wcn.pl.]