11.04.2023

Smog na obrazach impresjonistów

 

Zamglone widoki osnute lekko zadymioną poświatą to dość częsty motyw pojawiający się u impresjonistycznych malarzy. Biorąc pod uwagę czas powstawania ich dzieł, można zastanawiać się, czy inspiracją do takiego ujęcia rzeczywistości – rozedrganego i zasnutego siwoszarą mgłą nie było narastające wtedy zanieczyszczenie powietrza.

Impresjonizm to kierunek w sztuce, który ukształtował się w XIX wieku i był wyrazem buntu przeciwko sztywnym zasadom akademizmu (akademizm zakładał istnienie niezmiennych, obiektywnych reguł sztuki). Malarze drgnięciem ręki trzymającej pędzel oddawali swoje subiektywne widzenie świata. Często malowali pejzaże, w sztuce odwzorowywali swój kontakt z przyrodą. Niezwykle interesowała ich gra świateł i refleksów, mieniących się barw, które często zasnute były jakby siwoszarą mgłą.

img

Czy aby na pewno rozedrgany obraz pochodzący spod pędzla jakby niezdecydowanego malarza to próba ujęcia ulotności chwili, zmienności otaczającego nas świata i niespotykanego kąta padania światła? Czy może to po prostu inspiracja tym, co rozpościerało się przed XIX-wiecznymi malarzami tworzącymi w okresie rewolucji przemysłowej – a mianowicie smogiem?

Badaczka, Anna Lea Albright, w swoim artykule naukowym odniosła się do uwieczniania na obrazach powiększającej się ciemnej chmury nad miastami. Na obrazach Moneta i Turnera można zaobserwować powolne zanieczyszczanie środowiska przez przemysł. Malarze przedstawiali często te same widoki lub obiekty o różnych porach dnia i roku, i przy różnych warunkach atmosferycznych. Dym unoszący z kominów fabryk i domów się coraz bardziej rozmywał i tłumił wyraziste barwy np. zachodzącego słońca czy błękitnego nieba. Zdaniem badaczki, impresjoniści udokumentowali w swoich dziełach zmieniającą się sytuację ekologiczną.

Mamy nadzieję, że motyw powietrza, który jest bardzo pojemnym znakiem, generującym wiele skojarzeń (pozytywnych oraz negatywnych), stanie się przedmiotem prac również współczesnych artystów fascynujących się pięknem przyrody oraz zachęci do dyskusji w innych wytworach kultury, np. w dziełach muzycznych, literackich. I choć w Polsce, świadomość społeczna na temat zanieczyszczenia powietrza jest coraz większa, nadal warto podejmować działania wspierające i mające na celu ochronę środowiska – również poprzez sztukę.

Zespół Szkolnych Blogów

foto. pexels.com

8
Dodaj Komentarz
  • 2
  • 0
  • 8
Komentarze