Dzień Oszczędzania Energii obchodzony jest od 2005 roku – zawsze 15 lutego w rocznicę wejścia w życie Protokołu z Kioto. To ekologiczne święto było inicjatywą rozgłośni radia publicznego z Włoch, a dziś obchodzone jest na całym świecie.

Telewizor, pralka, żelazko i komputer – to tylko niektóre urządzenia elektryczne, które znajdują się w naszych domach.

Korzystamy z nich, bo ułatwiają nam życie lub po prostu bawią.

Ale rzadko zastanawiamy się jak działają i ile energii do tego zużywają.

A czy wiemy dlaczego powinniśmy ją oszczędzać i jak to robić?

Czy wiesz, że... popularną nazwą energii elektrycznej jest prąd?

Prąd to ruch cząsteczek obdarzonych ładunkiem elektrycznym, zwanych nośnikami ładunku.

Prąd elektryczny posiada energię, którą przekazuje odbiornikowi wykonującemu pracę lub zmieniającemu ją w inną formę energii.

Energia elektryczna jest nam niezbędna.

Każdy z nas wykorzystuje ją codziennie na rozmaite sposoby w domu, w szkole i w pracy.

To dzięki energii elektrycznej mamy światło, ciepło, wprowadzamy w ruch różne urządzenia.

Dzięki niej możemy oglądać telewizję, grać na komputerze, przemieszczać się samochodem.

Czy wiesz, że zwykła żarówka tylko 5% energii zużywa na światło, a resztę traci na ciepło?

Większość energii pozyskujemy dzięki skomplikowanym procesom w elektrowniach.

Również środowisko dostarcza nam energii w postaci zasobów naturalnych: węgla brunatnego i kamiennego, gazu ziemnego i ropy naftowej.

Rozwój techniki oraz powstanie dużej ilości urządzeń elektrycznych zwiększyły zapotrzebowanie na energię elektryczną.

Węgiel, gaz ziemny oraz ropa naftowa powstawały przez miliony lat z nagromadzonych w ziemi szczątków roślin i zwierząt.

Tymczasem intensywne wydobycie paliw kopalnianych i zużycie energii powoduje bardzo szybki spadek ich zasobów, stąd też nazywa się je nieodnawialnymi źródłami energii.

Czy wiesz, że źródła energii w elektrowniach cieplnych są nieodnawialne, więc w końcu ulegną wyczerpaniu?

Dlatego wciąż poszukiwane są nowe zasoby.

W przeciwnym razie paliw kopalnianych może zabraknąć na Ziemi już za kilkadziesiąt lat.

Elektrownie mogą jednak pobierać energię potrzebną do wytwarzania prądu z różnych źródeł: Słońca, wiatru, wody czy wnętrza Ziemi.

W zależności od źródeł mogą to być elektrownie cieplne, wiatrowe, słoneczne, geotermalne.

W przyszłości odnawialne źródła energii będą jedynymi, jakie pozostaną do dyspozycji człowieka.

Czy wiesz czym są nieodnawialne źródła energii?

Zalicza się do nich surowce, które ulegają stopniowemu wyczerpaniu w miarę ich wykorzystywania, np. węgiel kamienny i brunatny, ropa naftowa czy gaz ziemny.

Czy wiesz czym są odnawialne źródła energii?

To źródła energii, których zasoby odnawiają się w krótkim czasie i nie ulegają wyczerpaniu, np. Słońce, wiatr lub woda.

Gdzie zużywamy najwięcej energii?

Zastanówmy się gdzie i  kiedy zużywamy najwięcej energii elektrycznej?

Jakie czynności generują potrzebę jej zużycia?

Świadomość tego, gdzie zużywa się najwięcej energii sprawi, że będzie Ci łatwiej ją oszczędzać.

Obserwując kiedy i w jaki sposób używasz mechanicznych sprzętów w domu, w szkole, na feriach czy na wakacjach, możesz odkryć, które z nich zużywają najwięcej energii.

Dzięki temu będziesz wiedział, gdzie należy szukać oszczędności poprzez zmianę nawyków lub wymianę urządzenia na efektywniejsze.

Gdzie w domu zużywasz najwięcej energii?

Zróbmy wycieczkę po Twoim domu i przyjrzyjmy się zużywaniu energii przez różne urządzenia.

Przeanalizujmy możliwości jej oszczędzania w poszczególnych pomieszczeniach.

DOBRE NAWYKI:

- Wyłączaj urządzenia, z których akurat nie korzystasz,  np. telewizor.

- Nie zostawiaj urządzenia w trybie czuwania, świecąca dioda na urządzeniu wskazuje, że nadal pobiera ono energię.

- Przekonaj rodziców, by wybierali te urządzenia, które w stanie czuwania zużywają jak najmniej energii.

Czy wiesz, że prawie połowa energii, którą zużywa telewizor to prąd pobrany przez urządzenie w trybie czuwania? To zmarnowana energia!

KUCHNIA

Jest miejscem, gdzie znajduje się najwięcej sprzętów "pożerających" energię elektryczną.

Jest to lodówka, zamrażarka, piekarnik, czajnik elektryczny, ekspres do kawy, mikser, toster, itp.

Niektóre z tych urządzeń pracują przez cały czas, np. lodówka i zamrażarka, z innych korzystamy rzadziej lub sporadycznie.

NAJCZĘSTSZE BŁĘDY:

Ustawianie temperatury w lodówce i zamrażarce niższej niż to konieczne. Jeśli temperatura w lodówce będzie o 3-5 stopni C niższa od optymalnej, która dla lodówki wynosi 7 stopni C, a w zamrażarce -18 stopni C zmarnujemy 15 % energii.

Gotując wodę w czajniku elektrycznym pamiętaj o dopasowaniu ilości wody do twoich potrzeb. Jeżeli zamiast potrzebnej w danej chwili szklanki wody gotujesz w czajniku cały litr - marnujesz 25% energii.

Niewłaściwy sposób gotowania skutkuje zwiększeniem zużycia energii elektrycznej.

Posiłki należy gotować w małej ilości wody i pod przykrywką. Gotując w otwartych naczyniach tracimy bardzo dużą ilość energii elektrycznej.

DOBRE NAWYKI:

Kupując lodówkę zwróć uwagę na jej efektywność energetyczną. Lodówki klasy A+ i A++ zużywają od 25% do 64% mniej energii niż lodówka klasy A.

Lodówkę i zamrażarkę należy ustawić z dala od kuchenki, grzejnika oraz miejsc nasłonecznionych.

Nie wkładaj do lodówki gorących potraw.

Pamiętaj również, by zamykać lodówkę możliwie szybko. Im mniej ciepłego powietrza dostanie się do wnętrza, tym mniej energii zostanie zużytej na jej ochłodzenie.

Do gotowania używaj garnka dopasowanego do wielkości palnika.

Garnek za mały o 3 cm to strata 30% energii.

TWÓJ POKÓJ

Najczęściej przebywasz w nim popołudniami i wieczorami oraz w ciągu dnia w weekendy.

Tu znajdują się urządzenia, które często nie są całkowicie wyłączone, mimo że nie korzystamy z nich przez cały czas.

Najwięcej energii elektrycznej zużywasz na oświetlenie pokoju oraz korzystając z komputera, telewizora i sprzętu hi-fi.

NAJCZĘSTSZE BŁĘDY:

Często korzystasz z oświetlenia rozproszonego - skierowanego na ściany lub sufit.

Takie oświetlenie pozwala wykorzystać najwyżej połowę emitowanego światła.

Zamiast oświetlenia rozproszonego używaj punktowego, np. lampki na biurku.

Zostawiając monitor w trybie czuwania niepotrzebnie zużywasz energię elektryczną.

Nie utrzymuj zbyt wysokich temperatur w pokoju.

Zalecana temperatura w pokoju to 20-23% C.

Obniżając temperaturę o 1 stopień C oszczędzasz 6% energii elektrycznej.

Nie zasłaniaj grzejników zasłoną ani meblami - tracisz wówczas nawet 40% energii.

Czy wiesz, że przez wymianę żarówek na energooszczędne można zmniejszyć zużycie energii nawet o 80%.

DOBRE NAWYKI:

Pamiętaj o wyłączaniu ładowarki z gniazdka, kiedy nie ładujesz baterii telefonu.

W ciągu dnia jak najwięcej korzystaj ze światła naturalnego.

Wyłączaj zbędne oświetlenie.

Ustaw komputer tak, by system przełączał się automatycznie na tryb "STANDBY" po 10 minutach nieużywania, a po 30 minutach wyłączał się.

W SZKOLE

NAJCZĘSTSZE BŁĘDY:

W sali zaciągnięte są żaluzje, w Wy uczycie się przy zapalonym oświetleniu górnym?

Niepotrzebnie marnujecie energię!

Jeśli to możliwe korzystajcie ze światła naturalnego.

W sali informatycznej nie zostawiajcie włączonych komputerów, jeśli z nich nie korzystacie.

DOBRE NAWYKI:

Kiedy wychodzicie na przerwę wyłączcie światło w sali lekcyjnej.

Podczas przerwy wietrzcie salę krótko i efektywnie.

Używanie urządzeń elektrycznych, ale nie tylko, wiąże się z emisją gazów cieplarnianych, które mają zły wpływ na naszą planetę – Ziemię.

Czy wiecie, że ...

każdy z nas w ciągu roku samego CO2 (dwutlenku węgla) emituje prawie 4,3 tony?

To prawie tyle, ile waży dorosły słoń!

A przecież oszczędzanie energii jest proste.