Zajęcia praktyczne z chemii w kl. VIII
Badanie odczynu roztworu i skala pH.
Znajomość wartości pH ma duże znaczenie praktyczne, m.in. przy produkcji lekarstw czy kosmetyków. Wartość pH gleby decyduje o jej przydatności do uprawy określonych typów roślin. Od odczynu gleby zależą jakość i wysokośćplonów. Dla większości roślin pH jest optymalne w zakresie 5,6–7,8, jednak w przypadku każdego gatunku jest to wartość indywidualna. Płyny ustrojowe w organizmie człowieka mają różne pH, np. sok żołądkowy ma pH = 1,0–1,5, wydzielina trzustki – 7,5–8,8, zaś pH krwi utrzymuje się w granicach 7,35–7,45.
Zarówno zbyt niskie, jak i zbyt wysokie pH jest przyczyną wielu chorób.
Spadek wartości pH poniżej 6,8 wywołuje tzw. kwasicę, a wzrost powyżej
pH 7,45 – zasadowicę. Problem ten może pojawić się podczas uszkodzenia
któregoś z narządów odpowiedzialnych za wydalanie toksyn, np. nerek lub płuc,
przez co zaczynają one gorzej funkcjonować. Większość gatunków ryb żyje
w wodzie o wartości pH = 6–8. Obniżenie pH wody do poziomu poniżej 5
powoduje nienaturalne zachowanie ryb, polegające na wykonywaniu
gwałtownych ruchów, oraz pojawienie się niebieskiego zabarwienia na skórze.
Przy pH wyższym niż 8 skóra ryb pokrywa się śluzem, łuski mętnieją, a płetwy
strzępią się i odpadają. Jak określić odczyn roztworu? Co to jest skala pH?
Jakie kolory przyjmują indykatory w odczynie kwaśnym, zasadowym i obojętnym?
Czym jest fenoloftaleina, oranż metylowy, błękit tymolowy i lakmus?
Na te i inne pytania odpowiadali uczniowie klas ósmych na praktycznych lekcjach chemii.