Dlaczego segregujemy odpady?

Dzięki segregacji śmieci znaczna część odpadów produkowanych przez ludzi zamiast trafić na składowisko, ma szansę zostać wykorzystana ponownie. Nieposegregowane śmieci na składowiskach odpadów zalegają przez bardzo długi czas. Ich samodzielny rozkład następuje po:

• 100 latach w przypadku puszki aluminiowej,
• 100 do 1000 lat w przypadku tworzyw sztucznych (zależnie od ich rodzaju),
• 4000 lat w przypadku szklanej butelki.

Na całej planecie produkcja śmieci jest tak duża, że zaczyna brakować miejsc do składowania odpadów, ponadto składowiska to źródła toksycznych substancji zatruwających wodę i ziemię. Na szczęście większość odpadów zamiast zalegać na składowiskach ma szansę trafić do procesu recyklingu, czyli przetworzenia i ponownego wykorzystania. Aby było to możliwe konieczne jest segregowanie śmieci na różne typy, w celu oddzielenia od siebie tego, co przetwarzalne (papier, szkło, tworzywa sztuczne i inne), od tego co nieprzetwarzalne (np. zużyte pieluszki…). 

Segregacja śmieci i recykling pomagają ograniczać zużycie surowców naturalnych: najlepszym przykładem jest wtórne wykorzystanie papieru, czyli makulatury, pozwalające oszczędzić przed wycinką wiele drzew. Również odzyskiwanie rzadkich typów metali ze zużytego sprzętu elektronicznego to skuteczny sposób na zmniejszenie ich wydobycia w kopalniach.

Jak segregujemy odpady?

Segregowanie odpadów polega na oddzieleniu od siebie tych śmieci, które da się przetworzyć – ponownie wykorzystać, od tych które nie nadają się do przetworzenia i trafią na składowisko. Technologia recyklingu, czyli ponownego wykorzystania odpadów, jest ciągle rozwijana, więc coraz więcej odpadów nadaje się do segregowania i przetworzenia. Do niedawna odpadem nie nadającym się do przetworzenia były np. kartony typu tetrapak. Obecnie są one już przetwarzane.

Ważne jest nie tylko oddzielenie odpadów przetwarzalnych od nieprzetwarzalnych, ale też rozdzielenie odpadów, które będą przetworzone różnymi metodami. Podstawowymi kategoriami segregowanych odpadów są: papier, szkło i metale (najłatwiejsze do ponownego przetwarzania), różne tworzywa sztuczne (występuje wiele ich rodzajów, gdyż mianem „plastiku” określamy różne substancje chemiczne) i odpady organiczne (nadające się do kompostowania, czyli tworzenia naturalnego nawozu dla roślin). Ponadto segregacji podlegają też różne typy odpadów, które nie nadają się do przetworzenia, ale nie powinny trafić na składowisko, ze względu na wysoką toksyczność: są to zużyte lekarstwa, baterie, akumulatory, smary i oleje silnikowe, i wiele innych substancji chemicznych. Dzięki segregacji, czyli zebraniu do odpowiednich pojemników czy punktów odbioru, zamiast na zbiorcze składowiska trafiają one do odpowiednio zabezpieczonych miejsc.

Często rozpoznanie typu materiału, z jakiego zrobione jest opakowanie, jest trudne – nie wiadomo do jakiego kosza należy je wyrzucić. Dlatego na większości opakowań nadających się do segregacji znajdują się kody recyklingu, ułatwiające rozpoznanie typu materiału z jakiego zrobiony jest ten odpad. Na przykład to, co zbiorczo określamy plastikiem, to różne substancje chemiczne, określane kodami PET, PP, PVC i innymi. 

Oznaczenia koszy i worków na śmieci

W skutecznym recyklingu ważne jest dokładne segregowanie odpadów, aby łatwo je było przetworzyć.  Aby ułatwić  segregowanie śmieci przyjęto więc stałe oznaczenie odpowiednich pojemników czy worków na śmieci za pomocą kolorów:

żółty – oznacza pojemniki na tworzywa sztuczne (plastik),

niebieski – oznacza pojemniki na papier i tekturę,

zielony – oznacza pojemniki na szkło; niekiedy osobno zbierane jest szkło kolorowe i bezbarwne, wtedy pojemnik zielony jest zarezerwowany dla szkła kolorowego, a szkło bezbarwne wrzuca się do pojemnika białego,

czarny – oznacza odpady zmieszane, czyli nie posegregowane lub nie nadające się do recyklingu.

Należy pamiętać że w różnych krajach, a w Polsce w różnych gminach, system segregacji odpadów może się różnić. Poza wymienionymi wyżej głównymi kategoriami osobno zbierane bywają odpady metalowe (niekiedy wolno wrzucać je do pojemników na plastik), odpady organiczne (zarówno pochodzące z kuchni, czyli spożywcze, jak i z ogrodu – np. liście), a zimą także popiół z pieców.

Poza osobnymi kolorami na koszach i workach na śmieci służących do segregacji pojawiają się łatwe do rozpoznania piktogramy z symbolem recyklingu.