WIELKI PIĄTEK

To dzień męki i śmierci Chrystusa. Kościół rozmyśla nad męką swojego Pana i Oblubieńca, adoruje krzyż, wstawia się do Boga za zbawienie całego świata. Jest to dzień powagi, skupienia i postu (tylko jeden posiłek do syta) i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych.

Nie sprawuje się Eucharystii. W kościołach trwa spowiedź, adoruje się Pana Jezusa w ciemnicy, odbywają się nabożeństwa Drogi Krzyżowej.

LITURGIA MĘKI PAŃSKIEJ

Centralnym momentem dnia jest Liturgia Męki Pańskiej, która powinna rozpocząć się o godzinie śmierci Chrystusa, czyli o godz. 15.00. Ze względów praktycznych sprawuje się ją zwykle wieczorem.
Wielkopiątkowa celebracja zaczyna się nietypowo. Kapłani ubrani w ornaty koloru czerwonego wychodzą w milczeniu w procesji do ołtarza. Nie poprzedza ich dzwonek, nie śpiewa się żadnej pieśni.

Po dojściu do stopni ołtarza kapłani padają na twarz (tzw. prostracja). To mocny i emocjonalnie wymowny gest największego uniżenia przed tajemnicą, którą mamy rozważać.

Wszyscy obecni w kościele klękają. Wobec zbawczej śmierci Jezusa wszelkie słowa są nieodpowiednie. Cisza mówi znacznie więcej.

Chwilę później, po krótkiej modlitwie kapłana rozpoczyna się Liturgia Słowa.

Liturgia Słowa

Pierwsze czytanie pochodzi z Księgi Izajasza (52,13–53,12) - jest to tzw. Pieśń Sługi Pańskiego. Kilka wieków przed męką Jezusa Izajasz zapowiadał, że Mesjasz będzie cierpiał za nasze grzechy.

Drugie czytanie, z Listu do Hebrajczyków (4,14–16; 5,7–9) - jego autor przypomina, że naszemu Arcykapłanowi znany jest ludzki los, bo sam został okrutnie doświadczony. Przez Jego posłuszeństwo dokonało się nasze zbawienie.

Liturgię Słowa wieńczy opis Męki Pańskiej według św. Jana (18,1–19,42) - czytana lub śpiewana z podziałem na role.

Modlitwa Powszechna – modlitwa sięgająca starożytności chrześcijańskiej, stanowi ją 10 wezwań, z których każde składa się ze wstępu, modlitwy w ciszy, oracji śpiewanej przez kapłana i aklamacji "amen", która jest wyrazem potwierdzenia ze strony ludu. Kolejne modlitwy są w intencji: Kościoła, papieża, służących kościołowi, katechumenów jedności chrześcijan, Żydów, nie wierzących w Chrystusa, nie wierzących w Boga, rządzących państwami, strapionych i cierpiących.

Adoracja Krzyża

Od dwóch tygodni krzyże w kościołach były zasłonięte. Dziś ukazuje się je na powrót wiernym.

Kapłan odsłania w trzech etapach, za każdym razem śpiewając: "Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło Zbawienie świata", na co ludzie odpowiadają: "Pójdźmy z pokłonem". Można również procesjonalnie wnieść krzyż przez kościół i odśpiewać tę aklamację w trzech miejscach świątyni (przy wejściu, na środku i w prezbiterium).

Następnie wierni oddają cześć odsłoniętemu krzyżowi, np. poprzez pocałunek. W tym czasie śpiewa się zazwyczaj jedną z najbardziej przejmujących pieśni: „Ludu, mój ludu, cóżem ci uczynił?”

Komunia Święta

Nie ma przeistoczenia. Odmawia się modlitwę „Ojcze nasz” i rozdaje się hostie konsekrowane w Wielki Czwartek. Podczas komunii nakrywa się obrusem ołtarz oraz ustawia świece i mszał. Po komunii wszystko zostaje zniesione.

Przyjmujemy Ciało za nas wydane. Jednoczymy nasze życie i osobiste krzyże z krzyżem Chrystusa.

Procesja do Grobu Pańskiego

To polska tradycja. Monstrancja jest przykryta białym welonem na pamiątkę całunu, którym spowito martwe ciało Jezusa.

Przez ten wieczór i dzień następny będziemy Go adorowali. Wielu z nas przyjdzie także ucałować krzyż.