Z dziećmi warto rozmawiać o finansach od najmłodszych lat. Rodzice powinni zauważać i doceniać ich aktywność związaną z oszczędzaniem, nawet jeśli ogranicza się ona tylko do wrzucania monet do tradycyjnej skarbonki.

Oboje rodziców musi zbudować swój autorytet u dziecka – będzie o to tym trudniej, im jest ono starsze. Dziecko nie zacznie samo oszczędzać, jeśli rodzice będą osobami rozrzutnymi. Trudno namówić na odkładanie nawet niewielkich sum pieniędzy swoją pociechę, skoro kilkulatek (a tym bardziej nastolatek) widzi, ile pieniędzy rodzice wydają na własne zachcianki. Z problemami trzeba sobie umieć radzić, a złym chwilom musimy umieć stawić czoła, zamiast uciekać w nieprzemyślane decyzje zakupowe. Pamiętajcie – najmłodsi to bystrzy obserwatorzy i często biorą przykład ze swoich rodziców.

W pokazaniu dziecku korzyści z oszczędzania z pewnością pomoże promowanie postaw proekologicznych. Wyjaśnijcie dziecku, że nie zmywacie naczyń pod bieżącą wodą, bo to nie tylko rujnowanie domowego budżetu, ale również złe nastawienie do otaczającej nas przyrody (do zmycia takiej samej ilości naczyń zmywarka potrzebuje mniej wody). Poproście, by nie korzystało równocześnie z telewizora i komputera oraz by wychodząc z pokoju, zawsze gasiło światło – nie musimy marnować energii elektrycznej (czyli wydawać pieniędzy i dodatkowo zanieczyszczać atmosfery), skoro można korzystać z dobrodziejstw cywilizacji racjonalnie, niczego sobie nie odmawiając. Dbałość o środowisko ułatwi zrozumienie waszemu dziecku, że nasze życie nie powinno sprowadzać się tylko do konsumpcji.

Edukację finansową dziecka rozpocznijcie jak najwcześniej. Żeby uczyć oszczędzania, wcale nie potrzeba wielkich pieniędzy. Możecie dać swojemu 6-letniemu dziecku monetę pięciozłotową, mówiąc, że to jego cotygodniowe kieszonkowe i może je wykorzystać w dowolny sposób. Wytłumaczcie, że może za to kupić jednego dużego loda lub trzy mniejsze. Może wydać wszystko od razu i potem czekać cały tydzień na kolejne kieszonkowe albo odłożyć te pieniądze i za uzbieraną sumę kupić zabawkę. Zachęćcie dziecko do oszczędzania, mówiąc, że jeśli uzbiera np. 1/3 kwoty wymarzonej zabawki, to dołożycie mu resztę.

Zdarza się, że rodzice, nawet mimowolnie, wpajają swoim pociechom przekonanie, jakoby pieniądze były najważniejsze, inni zaś powtarzają, że finanse nie mają żadnego znaczenia. W tym przypadku prawda leży pośrodku – dzięki posiadanym pieniądzom macie wybór: możecie zdecydować, czy idziecie na koncert, czy do restauracji, albo czy wolicie pieniądze przeznaczyć na zakup nowych spodni czy książki. Natomiast nie mając pieniędzy, możecie tylko pomarzyć zarówno o wyjściu na koncert, jak również o spróbowaniu nowej potrawy w modnej restauracji czy zakupie nowej odzieży, czy książki.

Niektórzy rodzice nie chcą chodzić na zakupy ze swoimi dziećmi. Tymczasem wspólne zakupy nie muszą polegać na tym, że dziecko uparcie prosi o kolejną zabawkę, a coraz bardziej zdenerwowana mama czy tata konsekwentnie odmawia zakupu. Wręcz odwrotnie – mogą one budować zaufanie między wami i być dobrą okazją do rozpoczęcia nauki zarządzania finansami osobistymi. Przed pójściem na zakupy warto ustalić z dzieckiem, jaką kwotę wydacie na jego potrzeby i co finansuje samodzielnie z kieszonkowego. Pozwoli to dziecku zrozumieć, że podczas zakupów należy dokonywać wyborów wynikających z jego możliwości finansowych.

Warto od najmłodszych lat tłumaczyć dziecku także większe decyzje zakupowe – dotyczące np. lodówki czy pralki. Dzięki temu łatwiej zrozumie, że przed dokonaniem większych wydatków należy przeanalizować m.in. potrzeby innych domowników i możliwości finansowe rodziny oraz porównać właściwości produktów.

Zapraszamy do lektury.